Friday 25 May 2018

#बेलफळाचे सरबत



बेलफळ हे अमृत फळ आहेच.मधुमेहात बिघडलेल्या चयापचय क्रियेत मोलाची साथ देतो.पोटाचे तसेच पूर्ण शरीराची स्वच्छता होते..
साहित्य : चार पूर्ण पिकलेली बेलफळे,दोन वाट्या साखर,एका लिबाचा रस,एक छोटा चमचा वेलची पूड,४-५ केशराच्या काड्या, चिमूटभर मीठ. 
कृती : बेलफळे फोडून चमच्याने बेलफळांच्या आंतला गर काढून घ्या. एका बाऊलमध्ये बेलफळाचा गर घेऊन त्यात याच्या दुप्पट साखर,एका लिंबाचा रस,चिमूटभर मीठ,वेलची पूड ,केशराच्या काड्या व जरुरिप्रमाणे पाणी आणि बर्फाचे तुकडे घालून मिक्सरच्या ब्लेंडरमध्ये फिरवून सरबत बनवा.
सव्हिंग ग्लासेसमध्ये काढून पुदिन्याच्या पांनानी सजावट करून सर्व्ह करा.

#कोयाडं

कोयाडं


(पिकलेल्या आंब्यांपासून बनवला जाणारा चविष्ट खास उन्हाळी स्पेशल-प्रकार) 


साहित्य : १०-१२ छोटे छोटे पिकलेले आंबे,फोडणीसाठी : दोन टेबालस्पून तेल,४-५ लाल सुक्या मिरच्या,अर्धा चमचा मेथीचे दाणे,एक चमचा मोहरी,एक छोटा चमचा जिरे,एक छोटा चमचा हळद,एक छोटा चमचा हिंग,दोन वाट्या गूळ, एक छोटा चमचा मीठ,एक वाटी नारळाचे दूध.
कृती : प्रथम प्रेशर कुकरमधून आंबे सालासकट दोन तीन शिट्यावर उकडून घ्या. कुकरचे प्रेशर कमी झाल्यावर आंबे बाहेर काढून सोलून ठेवा.
दुसरीकदे गॅसवर एक पॅनमध्ये फोडणीसाठी तेल गरम करून घेऊन त्यात जिरे व मोहरी घालून दोन्ही चांगली तडतडल्यावर त्यात मेथीचे दाणे घाला व ब्राऊन रंगावर परतून घ्या आणि मग त्या फोडणीत लाल सुक्या मिरच्या,हिंग व हळद घालून एखादे मिनिट परतून घ्यावं नंतर त्यात उकडून साले काढलेले आंबे व एक वाटी नारळाचे दूध घाला. चवीनुसार मीठ व भरपूर गूळ घालून तो पूर्ण विरघळल्यावर एखादी उकळी काढून गॅस बंद करा.
गरम चपाती किंवा पोळी बरोबर कोयीसकट सर्व्ह करा.  

Wednesday 16 May 2018

हितगुज मनीचे सांगती

या समूहाचे सदस्य मित्रहो,
आज आम्ही उभयता आमच्या मनीचे हितगुज सांगतो,लक्षपूर्वक वाचा...
गोडं वरण-भात, लोणकढं साजूक तूप, आणि लिंबू ....
जिर्‍याची फोडणी असणारं आमसूलाचं सार आणि भात
मटकीची खमंग व चटकदार उसळ आणि पोळी....
पीठलं किंवा झुणका भाकर मिरचीचा खर्डा आणि कांदा....
अस्सल सोलापूरी शेंगदाणा चटणी, घट्ट मटका दही आणि ज्वारीची भाकरी...
पिठलं भात...
भाजणीचे थालीपीठ वर लोण्याचा गोळा किंवा सायीचे दही,
सोलकढी,टोमॅटोचे सार,मसाले भात,आळूचे फतफते,श्रीखंड-पुरी,
वांग्याचं चमचमीत भरीत आणि गरमागरम भाकरी ...
बिरड्या / डाळिंबीची उसळ , पुरी-बटाट्याची भाजी,शेव-भाजी,सुरळीच्या वड्या,मेथी मलई मटर,खमंग काकडी आणि साबूदाण्याची खिचडी,
कांदा पोहे,तांदळाच्या पिठाच्या आंबोळ्या (घावन)
माशांचं कालवण आणि भात...
मटार उसळ आणि पाव,
मेथीची किंवाअंबाडीची भाजी वर लसणाची फोडणी आणि भाकरी
गावरान कोंबडी आणि भाकरी..
खानदेशी मटन...
...या आणि अशा असंख्य मराठी मातीतील अस्सल,
खमंग आणि रूचकर पदार्थांची गोडी एकदा का
घरातल्या मुलांना लावलीत ना, तर माझी पक्की खात्री आहे की तमाम
मॅकडोनाल्ड, केएफसी आणि फास्ट फुड काॅर्नर्स बंद पडायला वेळ लागणार नाकी,काही दिवसातच ती नक्कीच बंद पडतील.
सर्व मराठी भगिनी / माता /गृहिणींनी
वर वर्णन केलेले आणि असे असंख्य मराठी
पदार्थ मनापासुन शिकून घ्यावेत अशी आमची प्रेमाची व कळकळीची विनंती नव्हे आग्रह आहे.
तुम्ही ज्या भौगोलिक वातावरणात आणि
प्रदेशात रहाता तिथल्या पारंपरिक
खाद्यपदार्थांचा तुमच्या आरोग्याशी,
पचनयंत्रणेशी आणि पर्यायाने निरामय
दीर्घायुष्याशी निकटचा संबंध असतो हे कायम लक्षात असू द्या.

प्रमोद व सौ. नीता तांबे

Friday 11 May 2018

(चिंचेच्या) #कोळाचे पोहे


गतवर्षी झी टीव्ही वर रात्री ८.३० वाजता लागणाrर्‍या लोकप्रिय   " जुळून येती रेशीमगाठी " या मालिकेत देसाई कुटुंबात पाहुणी महणून आलेली चित्रा तिचा नवरा मनोज याच्या साठी तो कोकणातला असल्याने खास त्याच्या आवडीचे  कोकणात केले जाणारे " कोळाचे पोहे" करते व नाना देसाई सुद्धा त्या पोहयांची  खूप  स्तुति करतात व मनोजला त्याची रेसिपी विचारतात व त्यावेळी तो जी रेसिपी सांगतो ती ऐकून मी ती लिहून ठेवली होती व काल संध्याकाळी आम्ही त्या रेसिपी प्रमाणे " चिंचेच्या कोळाचे पोहे "  केले होते.त्याचीच ही सचित्र रेसिपी मी तुमच्यासाठी येथे शेअर करत आहे.
(चिंचेच्या) कोळाचे पोहे
 साहित्य : दोन वाट्या  जाडे पोहे , दोन वाट्या नारळाचं दूध,चवीनुसार चिंचेचा कोळ किंवा आगळ ,गू़ळ,लाल तिखट व मीठ ,फोडणीसाठी तूप आणि जिरे , मूठभर चिरलेली कोथिंबीर
कृती : जाडे पोहे चाळणीत धुवून निथळूत ठेवा. एका स्टीलच्या पातेल्यात नारळाचे दूध घेऊन  दुधात चवीनुसार चिंच किंवा आगळ, गूळ, लाल तिखट आणि मीठ घालून त्याला तूप/जिर्‍याची फोडणी द्यायची. आवश्यकता वाटल्यास एक चटका देऊन (थोडं गरम करून) गूळ विरघळवून घ्यायचा. उकळी आणायची आवश्यकता नाही. कोळ गारच चांगला लागतो.
आवडत असल्यास मिरगुंडं किंवा पोह्याचे पापड चुरडून वर घालावेत.
एका काचेच्या बाउलमधे भिजवलेले जाड पोहे घालून त्यावर ते पूर्ण बुडतील इतका कोळ घालायचा, वरून भरपूर चिरलेली कोथिंबीर घालायची. मिरगुंडं/पापड हवं तर कुस्करून त्यावर घालायचे किंवा जोडीला घ्यायचे.


Tuesday 1 May 2018

अन्न हे पूर्ण ब्रह्म उदर भरण नोहे जाणिजे यज्ञ कर्म


अन्न हे पूर्ण ब्रह्म उदर भरण नोहे जाणिजे यज्ञ कर्म


प्रतिज्ञा :
१ . अन्न तयार करतेवेळी ,इतरांना अन्न वाढतेवेळी तसेच स्वत: अन्न ग्रहण करतेवेळी (खातेवेळी) मी अतिशय काटेकोरपणे स्वच्छतेचे पालन करेन.
२ . मी अतिशय मन:पूर्वक व श्रद्धापूर्वक अन्न तयार करेन.
३ . इतरांना अन्न वाढल्यानंतरच मी अन्न ग्रहण करेन.  (खाईन)
४ . जेवतांना मी कोणत्याही आवडी-निवडी ठेवणार नाही व अन्नाबद्दल कोणतीही तक्रार करणार नाही.
५ . जेवतांना मी पानात काहीही टाकणार नाही व अन्नाची नासाडी होऊ देणार नाही,अन्न वाया जाऊ देणार नाही.
६ . जेवतांना मी अन्नाबद्दल कोणतीही तक्रार करणार नाही.
७ . जेवतांना मी श्रद्धेने,आनंदाने व समाधानाने जेवणाचा आस्वाद घेईन व जेवण झाल्यावर तृप्तीचा ढेकर देईन.
८ . जेवतांना मी बडबड करणार नाही व निमूटपणे माझे लक्ष फक्त जेवणावरच केंद्रीत करेन.
९. सर्वांना नेहमी पुरेसे अन्न मिळू देअशी मी जेवणापूर्वी प्रार्थना करीन.
१०. अन्न तयार करताना, वाढताना व खाताना मी अतीशय स्वच्छता पाळीन.
किचनमधे प्रवेश केल्यानंतर प्रथम सुगंधीत अगरबत्ती लावा. गॅसचे शेगडीला हळद व कुंकू वाहा आणि नमस्कार करा. तुमचे मन प्रसन्न राहील असे् तुमच्या आवडीचे कोणतेही संगीत लावा, आणि अगरबत्तीच्या सुगंधीत व संगीताच्या धुंद वातावरणात कामास सुरुवात करा.

भोजनास ब अन्नग्रहण करण्यापुर्वी दोन्ही हातजोडून  अन्नपुर्णेला वंदन करावे आणि तिचे स्तवन म्हणून खालील श्लोक म्हणावेत व  मगच  अन्नाचा पहिला घास ग्रहण करावा.

 वदनि कवळ घेता नाम घ्या श्रीहरीचे
    सहज हवन होते नाम घेता फुकाचे
    जिवन करी जिवित्वा अन्न हे पूर्णब्रम्ह
    उदरभरण नोहे जाणिजे यज्ञकर्म
    जनी भोजनी नाम वाचे वदावे
   अती आदरे गद्यघोषे म्हणावे
   हरीचिंतने अन्न सेवित जावे
   तरी श्रीहरी पाविजेतो स्वभावे